Emotioneel Welzijn
22 november 326

HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website:
www.hdyo.org
Emotioneel Welzijn is een term die verschillende betekenissen kan hebben voor verschillende personen, maar wij bedoelen hier met emotioneel welzijn hoe je je emotioneel voelt en je zelfvertrouwen. Emotioneel welzijn is heel erg belangrijk omdat je emotioneel goed voelen je kan helpen om met de dingen om te gaan. Als je je emotioneel minder goed voelt, kan het moeilijker zijn om met dingen om te gaan, zeker als je door een hele moeilijke periode gaat. Als jongere kan het invloed hebben op je zelfbeeld wanneer je in je leven te maken hebt met de ZvH. Er zijn verschillende manieren waarop ZvH een emotionele impact kan hebben op een jongere. In dit onderdeel focussen we op de meest voorkomende manieren waarop de ZvH een emotionele impact op je kan hebben.
Het is belangrijk te vermelden dat emotioneel welzijn vaak beïnvloed wordt door je omgeving – dit betekent dat het minder gaat om wat je gedaan hebt, en meer om welke ondersteuning en uitdagingen er in je leven zijn. Het hebben van de ZvH kan voor jou als jongere leiden tot veel uitdagingen wat betreft je emotionele welzijn. Dus als je voelt dat je er momenteel niet mee om kunt gaan, dan is dat niet jouw schuld dat je je zo voelt.
Hieronder zie je een lijst van alle onderwerpen waarover we het zullen hebben in dit deel. Je kunt klikken op het onderwerp dat het meest relevant voor jou is en meer leren over deze ervaringen en gevoelens. Mogelijkheden tot ondersteuning zijn onderstreept, zodat je hulp kan vinden voor jouw specifieke probleem. Als je je door het lezen van dit onderdeel angstig voelt, bedenk dan dat er altijd een knop is aan de linkerkant van je scherm om in contact te komen HDYO, we zullen er zijn om te luisteren.
Emotioneel Welzijn Onderwerpen:
- Depressie
- Angst en Stress
- Zelfverminking
- Eetstoornissen
- Drugs- & Alcoholmisbruik
- Zelfmoordgedachten
- Pesterijen
- Misbruik
Depressie
Soms kan het leven heel hard lijken. Soms lijkt de ZvH alles veel moeilijker te maken. Dit kan ervoor zorgen dat mensen zich verdrietig voelen en stoppen met te genieten van het leven zoals ze voorheen deden. Depressie is vaak een hopeloos gevoel van verdriet dat iemand meestal voor een lange tijd ervaart, van weken tot maanden. Depressie is iets dat het leven beïnvloedt en vastgesteld kan worden door een dokter.
Wat veroorzaakt depressie?
Depressie wordt vaak veroorzaakt door een gebeurtenis in je leven die je anders doet voelen zoals een sterfgeval, stress, of in het geval van de ZvH kan het zijn dat recent bij een familielid de diagnose ZvH is vastgesteld of dat de symptomen verergeren en dit een negatieve invloed op jou heeft. Deze veranderingen in je leven kunnen leiden tot veranderingen in hoe je je emotioneel voelt en een depressie veroorzaken.
Hoe weet je of je gewoon verdrietig bent of dat je een depressie hebt?
- Symptomen voor depressie zijn onder andere:
- Aanhoudend verdriet, gedurende twee weken of meer
- Verlies van interesse in je favoriete dingen
- Geen plezier hebben in het leven
- Verlies van zelfvertrouwen
- Je schuldig, slecht, niet aardig of niet goed genoeg voelen
- Je leeg voelen vanbinnen
- Je nutteloos en niet in staat voelen om met je leven om te gaan
- Je voortdurend verveeld voelen
- Verhoogde gevoelens van angst
- Geen toekomst zien voor jezelf
- Denken dat alles nutteloos is
- Denken dat het leven niets waard is
- Veranderd eetpatroon – verlies van eetlust en gewicht of juist eetbuien
- Slechter presteren dan normaal op school of aan de universiteit
- Niet naar school/college/werk gaan, ontwricht raken
Ondersteuning bij depressie
Depressie komt veel voor en als je denkt een depressie door te maken, dan is het heel belangrijk hulp te zoeken. Met hulp kunnen depressieve mensen volledig herstellen. Als je je depressief voelt, dan kan je het best contact opnemen met je huisarts. De dokter kan antidepressiva voorschrijven of zoeken naar hulpverlening – beide kunnen nuttig zijn om een depressie te boven te komen. Antidepressiva zijn meestal niet het enige antwoord op een depressie. Daarom is hulpverlening van groot belang, omdat je de oorzaak van je depressie kan vinden en zo nodig dingen kunt veranderen om je stemming te verbeteren.
Een andere belangrijke manier om een depressie te boven te komen is door erover te praten. Het kan de moeilijkste zaak ter wereld lijken, maar met iemand praten over hoe je je voelt, of het nu met een vriend is, of met een familielid, een ouder, een zorgverlener of een persoon die je vertrouwt, wijst erop dat je met je gevoelens leert om te gaan. Als je je gevoelens voor jezelf houdt, kan je je alleen gaan voelen en het idee krijgen dat je alles in je eentje moet aankunnen. Sarah, een jongere die ook te maken heeft met de ZvH en een depressie doormaakte, gelooft dat erover praten heel goed helpt:
'Toen ik 17 was, kwam ik er achter dat mijn vader de ZvH had... Op dat moment was het een grote, levensveranderende mededeling die een grote impact had op mijn emotionele welzijn. Ik ging door een periode van manische depressiviteit van mijn 18e tot 21e. Ik dacht dat ik niemand had om mee te praten en ik wilde anderen ook niet tot last zijn, zeker niet mijn familie die toen zelf ook zoveel te doorstaan had. Maar het bleek het beste medicijn te zijn; ik vond een groep heel goede vrienden die me zo goed steunden en zelf ook een depressie hadden meegemaakt. Ik denk dat de grootste hulp die ze mij gaven hun luisterend oor was en dat ze me lieten vertellen over wat de ZvH was en hoe het mijn familie beïnvloedde. Ook al hadden zij niets te maken met de ZvH, toch kon ik mij tot hen wenden en hen alles vertellen wat er in mij omging en ik hoefde niet bang te zijn om veroordeeld of onbegrepen te worden.' - Sarah
Als je niemand hebt met wie je denkt te kunnen praten, dan kan je altijd contact opnemen met HDYO. We zijn er om naar je te luisteren.
De positieve kant van een depressie.
Ook al wordt een depressie vaak beschouwd als iets dat een negatieve impact heeft op een leven, toch wordt gezegd dat een depressie overwinnen ertoe kan leiden dat mensen zich sterker en veerkrachtiger voelen dan voorheen. De Griekse filosoof Aristoteles dacht ook dat een depressie een grote waarde had, omdat het mensen tot inzicht kon brengen. Hij geloofde dat mensen die een depressie hebben of gehad hebben meer empathie hebben, omdat ze meer afgestemd raken op andermans lijden. Sarah voelt ook dat er een positieve kant is aan een depressie:
'Als ik de kans zou krijgen om nooit door die depressie te moeten gaan, zou ik het niet doen. Ik heb zoveel over mezelf geleerd en het speelt een grote rol in hoe ik me vandaag de dag voel.' - Sarah
Ook al voel je je hopeloos, vergeet niet dat je uit een depressie kunt komen en dat de slechte gevoelens niet voor eeuwig bij je blijven.
Angst en Stress
Angst is een onaangenaam gevoel van vrees en bezorgdheid. Normaal kan angst nuttig zijn en ons helpen om gevaarlijke situaties te vermijden. Het maakt ons alert en geeft ons de motivatie om met onze problemen om te gaan. Als angst echter te sterk wordt of te lang aanhoudt, dan kan het ons weerhouden van de dingen die we willen doen en ons leven ellendig maken. Stress is het gevoel dat je onder te veel mentale en emotionele druk staat. Druk verandert in stress wanneer mensen niet in staat zijn met die druk om te gaan.
Veel jonge mensen kunnen zich in hun leven angstig en gestrest voelen door veel dingen, zoals school, colleges, werk of zaken zoals spanningen binnen de familie die te maken hebben met de ZvH. Wat de oorzaak van je angst en stress ook zijn, hier zijn enkele veel voorkomende symptomen waar jij misschien ook last van hebt:
Hoe weet je of je angstig of gestrest bent?
Psychologische symptomen
- Woede
- Angst voor waanzin
- Angst voor naderende dood
- Gevoel buiten jezelf te zijn
- Gevoel afgesneden te zijn van de realiteit
- Continu ongerust zijn
- Vermoeidheid
- Irritatie
- Slecht geheugen
- Slecht slapen
- Concentratieproblemen
Lichamelijke symptomen
- Buikpijn
- Zware ademhaling
- Diarree
- Moeilijk slikken
- Duizeligheid
- Flauwvallen
- Vaak moeten plassen
- Hoofdpijn
- Slechte spijsvertering
- Spierspanning en -pijnen
- Hartkloppingen
- Zweten
- Benauwdheid of pijn op de borst
- Tintelingen in de vingertoppen
Het is behoorlijk normaal je angstig te voelen als je geconfronteerd wordt met iets gevaarlijks of iets moeilijks, maar het is niet de bedoeling dat je je constant angstig voelt of dat je het gevoel krijgt dat je angst je leven aan het bepalen is. Extreme angstgevoelens komen meestal in de vorm van fobieën, paniekaanvallen of een obsessieve-compulsieve stoornis (beter bekend als dwangstoornis). Als je denkt dat je bepaalde symptomen van angst of stress hebt, dan is er ondersteuning beschikbaar voor jou.
Ondersteuning
Ten eerste zijn er dingen die je zelf kunt doen om je kansen te verhogen om je angst of stress te verslaan.
Jezelf helpen je angst en stress te verslaan
- Probeer een positieve kijk op je angst te krijgen, probeer het per dag te bekijken. Wees niet te streng voor jezelf. Leren omgaan met je angst kan heel moeilijk zijn en kan wat tijd vragen. Als je het kan, probeer dan de dingen en situaties die je angstig maken aan te gaan en probeer erop te vertrouwen dat je ermee zult leren omgaan.
- Het is belangrijk om wegen te vinden om jezelf te motiveren. Dit kan door kleine, haalbare doelen te stellen. Het is soms handig en fijn om een lijst te maken van specifieke problemen of moeilijke situaties die je graag zou overwinnen en deze dan stap voor stap te bereiken.
- Leer te ontspannen door te denken aan dingen waar je rustig van wordt, zoals naar muziek luisteren of lezen. Je kan ook specifieke ontspanningstechnieken gebruiken zoals meditatie, yoga of ontspannings-cd’s. Dit kan je helpen wanneer je moeilijk in slaap kan vallen.
- Probeer op regelmatige basis te sporten. Sporten stimuleert het vrijkomen van bepaalde stoffen in de hersenen die je stemming verbeteren. Je beter voelen over je lichaam, laat je ook beter voelen over jezelf.
- Eet gezond – veel verse groenten en fruit doet de lichaamsenergie stijgen. Probeer ook minder koffie en thee te drinken, want cafeïne kan het gevoel van gejaagdheid verhogen.
Maar er is ook andere ondersteuning voor jou. Je dokter is al een goede start. Hij kan medicatie voorschrijven die kan helpen en hij kan je ook doorverwijzen naar een hulpverlener voor therapie. Net als bij een depressie, is ook hier alleen medicatie niet genoeg. De hulpverlening helpt je de oorzaak van je angst te vinden en eraan te werken. Daarom is de combinatie van beide het meest werkzaam. Praten is echt belangrijk om elk probleem zoals angst en stress aan te pakken. Praat met mensen die je kan vertrouwen zoals familie, vrienden, een te vertrouwen volwassene of hulpverlener of HDYO – we zijn hier om naar je te luisteren. Er is ondersteuning voor jou en je angst en stress kan overwonnen worden.
(Childline is a UK Service)
Zelfverminking
Zelfverminking betekent dat iemand zichzelf opzettelijk pijn doet. Vaak, maar niet altijd, doet iemand dat door middel van het snijden met een scherp voorwerp in zijn eigen lichaam. Wanneer het leven voor iemand erg moeilijk is en hij of zij lastig met de situatie om kan gaan, verminkt iemand zichzelf omdat hij denkt dat hij dan een beetje controle over zichzelf en zijn leven heeft, of op die manier zijn ingewikkelde emoties kan ‘vrijlaten’.
Er zijn veel redenen waarom jongeren zichzelf kunnen verminken. De drang om zichzelf pijn te doen komt vaak door emoties die ze voelen en waar ze moeilijk mee om kunnen gaan. Sommigen doen het omdat ze op die manier hun boosheid en spanning kunnen vrijlaten. Met lichamelijke pijn kunnen ze wel omgaan, maar met emotionele pijn kunnen zij moeilijk omgaan. Het kan ook een manier zijn om controle te hebben over dingen, zeker als er andere gebeurtenissen in hun leven plaatsvinden die buiten hun controle vallen of wanneer ze ‘gevangen’ zitten in een moeilijk situatie. Soms verminkt iemand zichzelf om zichzelf te straffen voor iets waar hij of zij zich slecht over voelt.
“Lichamelijke pijn is echt, het is iets waar je mee om kan gaan. Je hebt de pijn … het gaat weg en dan is het over. Voor mij was zelfverminking dus een manier om alle emotionele en lichamelijke pijn eruit te laten komen. Het was een manier van vrijlaten.” - Marthe
Verschillende manieren van zelfverminking
Zelfverminking kan zich uiten op veel verschillende manieren. Snijden komt het meest voor en is dan ook een bekende vorm van zelfverminking. Andere manieren kunnen zijn: verbranden, steken, het slaan van het hoofd of andere lichaamsdelen tegen een muur, haren trekken, bijten, botten breken, springen van grote hoogtes of springen voor vervoersmiddelen, en het slikken of inbrengen van voorwerpen.
Manieren om zelfverminking te overwinnen
Hoewel zelfverminking gezien kan worden als een manier om met iets om te gaan, is het niet de beste manier, omdat het op zichzelf problemen en mogelijke ernstige beschadigingen aan iemands gezondheid kan veroorzaken. Het overwinnen van zelfverminking is erg belangrijk voor de veiligheid en het welzijn van een jongere, maar het kan ook een verslaving of een gewoonte worden. Afleiding zoeken van zelfverminking wordt gezien als een goede manier om te stoppen. Door het zoeken naar andere dingen om te doen, kan je ervoor zorgen dat de drang naar zelfverminking afneemt. Het overwinnen van welke verslaving dan ook is niet makkelijk, maar deze tips helpen je misschien om iets anders te doen in plaats van jezelf verminken.
Lijst van tips en afleidingen om zelfverminking te stoppen.
- Schrijf je gevoelens op in plaats van jezelf pijn te doen.
- Knip papier in stukjes als vervanging voor zelfverminking.
- Wikkel een elastische band om je heen zodat je een pijn gelijk aan zelfverminking voelt.
- Doe ijs op je polsen totdat het pijn doet en vervolgens doof aanvoelt. Verwondt jezelf uiteraard niet.
- Teken wat roods op je arm zodat het lijkt alsof je jezelf hebt verwondt.
- De vlindertechniek. Teken een vlinder of een ander dier op de plek waar je jezelf normaal gesproken verwondt. Probeer jezelf nu niet op die plek pijn te doen.
- Schreeuw.
- Huil.
- Speel een spelletje.
- Lees een boek.
- Ga erop uit met een vriend of vriendin.
- Kijk films.
- Ga internetten.
- Luister naar muziek.
- Ga lekker sporten.
- Maak of eet wat lekkers (of allebei).
- Neem een bad.
- Ga wandelen.
- Bel iemand.
- Dans.
- Begin een nieuwe hobby.
- Doe vrijwilligerswerk bij een organisatie bij jou in de buurt.
Misschien heeft deze lijst je een aantal ideeën gegeven over hoe je kan proberen om zelfverminking te overwinnen, of misschien heb je door deze lijst wel een idee gekregen voor iets anders dat je kan gaan doen. Hoe dan ook: afleiding is een goede manier om te proberen te stoppen met zelfverminking. Vind je toch nog steeds een betere uitweg in zelfverminking, zorg dan dat je goed zorgt voor je (snij)wonden. Vieze (snij)wonden kunnen zorgen voor een infectie en daardoor nog veel meer ongemak creëren. Als je bezorgd bent over een (snij)wond, zorg dan dat je meteen medische hulp zoekt. Het is belangrijk dat je veilig bent.
Hulp bij zelfverminking
(Childline is a UK Service)
Iemand vertellen over jouw zelfverminking is een grote en dappere stap, dus vind iemand waar je je vertrouwd bij voelt. Praten met een hulpverlener, bijvoorbeeld je huisarts, een maatschappelijk werker of een hulporganisatie is een veilige stap omdat zij rustig zullen luisteren en je hulp of advies zullen aanbieden. Het kan ook makkelijker zijn om te praten met iemand waarmee je geen emotionele band hebt, omdat het jou op je gemak kan stellen en je weet dat de ander niet overbezorgd of overstuur reageert. Er is absoluut geen reden om met alles maar zelf proberen om te gaan; als je er echt niet met iemand in het echt over durft te praten, kan je anoniem bellen, e-mailen of zelfs chatten met een professionele hulpgroep.
Als je iemand vertelt over zelfverminking, is het belangrijk om na te denken over vertrouwelijkheid. Wanneer een jongeren aan een hulpverlener vertelt over zijn zelfverminking, kan het zijn dat zij andere hulpverleners of de familie moeten inlichten, afhankelijk van hun privacyreglementen. Wat vertrouwelijk is en wat niet, verschilt over de hele wereld. Dus wanneer je overweegt om met een hulpverlener te praten, bedenk dan dat je eerst vraagt hoe hun privacyreglementen zijn. Zorg er ook voor dat je je vertrouwt voelt bij de persoon waar je eventueel naartoe gaat, voordat je hem of haar vertelt over je zelfverminking.
Bewust moeite doen om te stoppen met zelfverminking is een goede ontwikkeling en een dappere stap. Maar elke verslaving is moeilijk om zelf te overwinnen, hoewel afleiding je zelfverminking (tijdelijk) zal laten stoppen, neemt het de reden waarom je jezelf verminkt(e) niet weg. Praten met degenen die je vertrouwt en jou kunnen helpen is een hele belangrijke stap om te nemen. Een dokter of maatschappelijk werker zijn goede personen om daarmee te starten en ook HDYO is er om naar jou te luisteren.
Eetstoornissen
Een eetstoornis is een ziekte die voorkomt uit zowel emotionele als lichamelijke angst en resulteert in een obsessieve relatie met eten, zoals overeten of te weinig eten. Controle hebben over de hoeveelheid en het soort voedsel geeft de zieke het idee dat hij controle heeft over zijn problemen. Het zorgt ervoor dat hij zijn pijnlijke gevoelens kan blokkeren.
Verschillende soorten eetstoornissen
Anorexia: Een psychische stoornis waarbij de zieke een verkeerd beeld heeft van zijn of haar figuur en gewicht. Dit verkeerde beeld zorgt ervoor dat iemand bewust niet eet.
Boulimia: Mensen met boulimia leven in een cyclus van het eten van heel veel voedsel totdat ze ziek worden en dus al het eten weer uitspugen. Vaak gebruikt iemand met boulimia ook laxeermiddelen om diarree te veroorzaken.
Dwangmatig eten: Ook bij deze eetstoornis is er sprake van overeten, maar in tegenstelling tot boulimia kan iemand het niet uitspugen.
Overige eetstoornissen: Dit zijn eetstoornissen waarbij personen sommige maar niet alle symptomen van anorexia of boulimia hebben.
Eetstoornissen komen, net als zelfverminking, vaak voort uit een ongelukkig of depressief gevoel of wanneer je het gevoel hebt dat je de controle over je leven kwijt bent. Misschien is er thuis wat aan de hand, ben je erg gestrest voor je examens, rouw je om iemand die is overleden of de impact van de ZvH in je leven neemt toe. Wat betreft eetstoornissen is het belangrijk om te onthouden dat ze voortkomen uit je gedachten, ook al focus jij je zelf op je lichaam.
In de video praat Marthe over hoe haar eetstoornis begon toen zij de controle wilde overnemen over de ZvH, die een heel groot deel van haar leven in beslag aan het nemen was.
Hoe weet je of je een eetstoornis hebt?
Hier zijn een paar vragen die je jezelf kan stellen om te bekijken hoe jij jezelf voelt over het leven en eten.
- Hoe voel je jezelf op het moment? Ben je verdrietig? Voel je je onder druk gezet?
- Zijn je eetgewoonten flink veranderd de laatste tijd?
- Ben je anders gaan denken over eten?
- Ben je altijd bezig met eten en het tellen van calorieën?
- Probeer je bepaalde situaties die met eten te maken hebben te ontwijken? Bijvoorbeeld uit eten gaan met vrienden?
- Sla je regelmatig maaltijden over, heb je vreetbuien of geef je over na het eten?
Als je ‘ja’ hebt geantwoord op veel van deze vragen, betekent dat niet meteen dat je een eetstoornis hebt. Raak dus niet in paniek. Het kan wel een teken zijn dat je moet gaan uitvinden wat er precies in je hoofd gaande is.
Sommige mensen ‘flirten’ met een ontregeld eetpatroon. Vaak vinden ze het saai worden en dat zorgt ervoor dat ze er niet in doorslaan. Als het (niet) eten echter je leven en denken gaat beheersen, is het verstandig om hulp te gaan zoeken.
Een eetstoornis overwinnen
Het is moeilijk om zelf een eetstoornis te ‘genezen’. Echter, als je een bepaalde voedingssoort uit je dieet haalt of vaak een maaltijd overslaat, raden we je toch aan om enkele doelen voor jezelf te stellen. Probeer eens het volgende: “Ik ga drie keer per week koolhydraten eten” of “Ik ga ervoor zorgen dat ik drie keer per dag een maaltijd eet, vijf dagen in de week”. Als je deze doelen kunt halen, maak je al een grote stap in de goede richting om je eetstoornis te overwinnen. Toch is het belangrijk dat je hulp van anderen krijgt. Wees niet bang om er met iemand over te praten of ga eens langs je huisarts.
Hulp voor mensen met eetstoornissen
Eetstoornissen zijn te overwinnen. Zelfs na een paar jaar ziek te zijn geweest, kan je de stoornis achter je laten. Niemand kan je echter dwingen om hulp te zoeken. Ten eerste moet je accepteren dat je een eetstoornis hebt. Het kan helpen om er met iemand over te praten die je echt vertrouwt. Bijvoorbeeld een familielid, een vriend of een volwassen persoon waar je je goed bij voelt. Ook HDYO is er om naar je te luisteren als je wil praten over je eetstoornis. Praten is een dappere stap om te maken en kan je goed helpen.
Je huisarts is in staat om je te helpen als je een eetstoornis hebt. Hij verwijst je misschien door naar een diëtist of een psycholoog. Doet hij dat niet uit zichzelf, vraag dan of hij je wil doorverwijzen naar een diëtist of psycholoog. Behandeling en begeleiding kunnen een hele goede manier zijn om je te helpen om je eetstoornis te overwinnen. De behandeling is vaak een combinatie van dieetcontrole en praten met een psycholoog om je te helpen met het onderliggende probleem. Bij een eetstoornis is het altijd belangrijk om het onderliggende probleem aan te pakken, omdat op die manier de eetstoornis kan stoppen en het je welzijn zal verbeteren.
Drugs- en alcoholmisbruik
Veel mensen drinken alcohol en nemen drugs (vergeet niet dat medicijnen ook drugs kunnen zijn). Het met mate gebruiken van deze middelen is normaal gesproken geen probleem, maar als je teveel van deze producten binnen krijgt, kan het erg gevaarlijk zijn. Soms nemen mensen drugs of alcohol om zich beter te voelen of om te vergeten dat hun leven momenteel in een moeilijke fase zit. Het teveel drinken van alcohol en het teveel innemen van drugs kan veel problemen veroorzaken. Bijvoorbeeld levenslange lichamelijke problemen, maar het kan ook tot een ernstige verslaving leiden die zonder hulp moeilijk te overwinnen is.
Waarom gaan mensen drugs en alcohol misbruiken?
Er zijn veel redenen waarom mensen alcohol of drugs gebruiken. Enkele redenen die mensen geven zijn: * Ze willen volwassen of stoer lijken in gezelschap * Ze vinden het leuk om iets gevaarlijks te doen * Hun vrienden doen het ook * Ze willen gevoelens van droefheid of hopeloosheid ontvluchten * Ze willen problemen thuis of op school ontvluchten * Ze vinden het gevoel dat ze krijgen van het gebruiken van drank of drugs prettig
Wanneer wordt het drinken van alcohol of het nemen van drugs een probleem?
Als iemand te veel drinkt of te veel drugs neemt en hij kan er niet mee stoppen, heeft hij mogelijk een probleem. Middelen als heroïne, benzodiazepines (BZD’s) en alcohol kunnen leiden tot een lichamelijke verslaving. Als je pijn of trillende handen krijgt of gaat zweten als je lichaam geen drugs krijgt, heb je mogelijk ontwenningsverschijnselen. Neem dan contact op met de lokale verslavingskliniek voor hulp, steun en advies.
Alhoewel andere drugs, zoals cannabis of cocaïne, waarschijnlijk niet lichamelijk verslavend zijn, kunnen ze leiden tot ‘psychische verslaving’ - als je het gevoel hebt niet te kunnen functioneren zonder deze middelen te gebruiken, of als je ontwenningsverschijnselen voelt wanneer je ermee stopt.
Naast lichamelijke en psychische effecten is het ook belangrijk om je bewust te zijn van de mogelijke financiële en juridische problemen die gerelateerd zijn aan drugsgebruik. Alcohol- of druggebruik, legaal of illegaal, kan veel geld kosten en tot schulden leiden. Gepakt worden met drugs, of positief getest worden op gebruik van illegale middelen, kan juridische gevolgen hebben. Het drugsgebruik kan ook een negatieve invloed hebben op je relaties met vrienden, of op je activiteiten op school of op je werk.
Welke schade kunnen alcohol en drugsmisbruik doen?
Het drinken van alcohol en het nemen van drugs beïnvloeden de manier waarop je denkt en voelt. Dit zijn een aantal manieren waarop het invloed heeft: * Het vertraagt je lichaam en vergroot de kans op ongelukken * Je kunt agressief worden als je drinkt * Veel tegelijk drinken of veel drugs tegelijk nemen kan heel gevaarlijk zijn * Je kunt bewusteloos raken, stikken in je eigen braaksel, een overdosis krijgen en zelfs sterven * Elk weekend pompen ze in ziekenhuizen de magen leeg van jongeren die teveel hebben gedronken * Dronken of onder invloed van drugs zijn, maakt je kwetsbaar en mensen kunnen makkelijker misbruik van je maken * Regelmatig, zwaar gebruik kan leiden tot alcoholisme en drugsverslavingen. Mensen hebben dan het gevoel dat ze steeds alcohol of drugs moeten gebruiken om zich niet ziek te voelen. * Regelmatig, zwaar gebruik kan je lever, hart, maag en hersenen beschadigen * Schade aan lichamelijke en geestelijke gezondheid * Ongelukken omdat je geen controle hebt over wat je doet * Niet weten wat de drugs met je doen
Hulp
Als je je zorgen maakt over je alcohol of drugsgebruik, kun je het beste terecht bij je huisarts. Artsen hebben de beste toegang tot de hulpverlening en de behandeling die je nodig hebt om beter te worden. Je maakt je misschien grote zorgen of je je huisarts wel kunt vertrouwen en of hij/zij niets doorvertelt, maar huisartsen hebben een geheimhoudingsplicht. Als je echt niet naar je eigen huisarts durft, kun je in de praktijk vragen of je bij iemand anders terecht kunt.
Ook al is het nog zo moeilijk om naar de huisarts te gaan en te zeggen: “Ik denk dat ik een probleem heb”, toch is met iemand praten het beste dat je kunt doen. Dit is geen probleem dat vanzelf verdwijnt. Een dokter zal je nooit veroordelen, hij/zij is er om je te helpen.
Als je echt niet naar je dokter durft, zijn er vast hulporganisaties in de buurt waar je terecht kunt. Er zijn misschien ook lokale adviescentra of groepsbijeenkomsten waar je hulp kunt krijgen. Maar voor medische hulp bij je verslaving, moet je echt naar je huisarts voor een doorverwijzing.
Als je lichamelijk afhankelijk bent van een middel, moet je afkicken. Dit wordt medische ondersteund, zodat je langzaam en veilig van het middel kunt afkomen. Daarna volgt vaak groepstherapie, maar ook individuele gesprekken om uit te vinden waar je verslaving vandaan komt.
Als je een middel ie die mate gebruikt dat het gevaarlijk is, maar je lichaam is er niet afhankelijk van, dan word je waarschijnlijk doorverwezen naar een psycholoog of cognitieve gedragstherapeut. Zij kunnen je helpen zoeken naar manieren om je gebruikspatroon te veranderen. Meestal zijn er onderliggende psychologische redeneren voor je gebruik die aangepakt kunnen worden.
Er is hulp beschikbaar voor iedereen die zich zorgen maakt over zijn eigen of andermans alcohol- of druggebruik. Praten met iemand die kan helpen, zoals de huisarts, is de eerste stap op een lange weg naar herstel. Maar mensen met een alcohol- of drugverslaving kunnen weer de controle krijgen over hun leven, hun problemen onder ogen zien en over de verslaving heen komen, met de juist hulp en doorzettingsvermogen. Als je wilt praten over alcohol- of drugmisbruik kun je altijd contact met HDYO opnemen voor verdere hulp - wij zijn hier om te luisteren.
Suïcidale gedachten (zelfmoordgedachten)
Gevoelens van depressie, angst en stress kunnen uiteindelijk leiden tot suïcidale gedachten. Suïcidale gedachten kunnen angstaanjagend zijn en je heel alleen doen voelen. Maar het gevoel hebben dat je jezelf iets aan wilt doen komt vaker voor dan je zou denken. Het is belangrijk je te realiseren dat je niet alleen bent en dat er direct hulp beschikbaar is.
Als je je suïcidaal voelt is het belangrijk dat je direct hulp zoekt. Je moet dan contact opnemen met je huisarts, die kan een tijdelijk en behandelbaar probleem vaststellen dat zorgt voor deze gedachten. Gevoelens van wanhoop, droefenis, gebrek aan zelfvertrouwen of paniek zijn aanwijzingen voor aandoeningen als angst of depressie. Deze symptomen kunnen worden verminderd door medicatie of gesprekstherapie.
Als je echt het gevoel hebt dat je gevoelens tot een crisissituatie zijn opgelopen, dan is het de veiligste optie om naar de eerste hulp van het plaatselijke ziekenhuis te gaan. Daar kun je direct iemand spreken die je kan helpen en de noodzakelijke hulpverlening in gang kan zetten.
Als je nu niet in een crisissituatie bent, heb je er mogelijk iets aan om contact met HDYO op te nemen. Wij staan klaar om naar je te luisteren en je door te verwijzen voor verdere hulp. Er zijn mogelijk ook hulporganisaties bij jou in de buurt waar je terecht kunt voor een ondersteunend gesprek over je suïcidale gevoelens. Het belangrijkste is dat je hulp krijgt.
Pesten
Pesten houdt meestal in dat een persoon of groep misbruik maakt van het feit dat ze zich sterker voelen dan anderen. Dit kan zich uiten in fysiek of emotioneel letsel - of allebei. Pesten kan verschillende vormen aannemen, zoals: mensen buitensluiten; racistisch en homofoob geweld; als ‘anders’ weggezet worden; seksueel misbruik en discriminatie; gedwongen worden geld of bezittingen af te geven; fysieke en gewelddadige aanvallen; of getreiterd worden met je thuissituatie.
Pesten en de ZvH
Soms worden jongeren, die te maken hebben met de ZvH, gepest omdat iemand in hun familie of iemand die ze kennen de ZvH heeft en gezien wordt als ‘anders’.
‘Ik werd gepest op school omdat mijn vader de ZvH had. Het pesten maakte mijn leven en school heel moeilijk voor mij en veroorzaakte zoveel extra stress bovenop wat er allemaal thuis al gebeurde. Het werd erger en erger en omdat ik bang was, vertelde ik het aan niemand en ging het dus jaren door. Als ik erop terugkijk, wilde ik dat ik het iemand had verteld en had geprobeerd het te laten stoppen.’ - David
Om welke redenen dan ook, pesten is fout en er is hulp beschikbaar.
Stop pesten
Manieren om het pesten te stoppen.
- Lichaamstaal: pestkoppen kiezen makkelijke slachtoffers, dus een slechte houding en het vermijden van oogcontact trekken de verkeerde aandacht. Sta trots rechtop met je schouders naar achteren, je hoofd rechtop en kijk de ander in de ogen - zo laat je zien dat je niet bang bent.
- Veiligheid van de groep: Dit is vooral belangrijk als je gepest wordt op meer afgelegen plaatsen. Zorg dat je de meest veilige en drukke routes naar huis neemt en probeer altijd bij een groep te blijven.
- Loop weg: Als je je in een situatie bevindt waar je je niet op je gemak voelt, loop dan kalm maar snel weg. Als je in de buurt bent van andere mensen of een openbare plaats, loop daar dan heen.
- Bijt van je af: Dit is precies wat pestkoppen niet van je verwachten, dus je herwint al controle als je van je afbijt. Als het pesten plaatsvindt in een instelling als een school of universiteit, ga dan naar een collega of leerkracht die je vertrouwt - of ga naar de vertrouwenspersoon. Het kan lastig zijn om te weten naar wie je moet gaan, als het pesten buiten een reguliere instelling plaatsvindt. Vrienden en familie vertellen over het pesten kan je al een meer beschermd gevoel geven, maar als zij niet weten hoe ze het probleem moeten oplossen, ga dan naar de politie.
- Uit je gevoelens: Als er niemand is aan wie je het kunt vertellen, of je durft het niet persoonlijk aan iemand te vertellen, overweeg dan te praten met HDYO over je ervaringen met pesten - we zijn er om naar je te luisteren en je te helpen.
Hulp
Iemand vertellen over het pesten is een heel belangrijke en dappere stap, ook al lijkt het heel moeilijk. Praat met iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld een vriend, een familielid, een te vertrouwen volwassene zoals je favoriete leerkracht of de directeur van de school. Zoals al eerder gezegd: als er niemand is aan wie je het kunt vertellen, of je durft het niet persoonlijk aan iemand te vertellen, overweeg dan te praten met HDYO over je ervaringen met pesten - we zijn er om naar je te luisteren en je te helpen.
Als het pesten op school gebeurt: veel scholen hebben anti-pest protocollen, dat betekent dat ze actie moeten ondernemen als er gepest wordt. Het kan helpen om een leerkracht, of andere volwassenen op school die je vertrouwt, te vragen of er een anti-pest beleid is en wat ze kunnen doen tegen het pesten. Soms heeft een school een vertrouwenspersoon waarmee je kunt praten over het pesten. Hij of zij zal naar je luisteren en je kunnen helpen om het pesten te stoppen.
Pesten is fout en het is niet jouw schuld. Er is genoeg hulp om het pesten te stoppen, als jij die eerste dappere stap durft te nemen en het aan iemand vertelt. En vergeet niet HDYO is er om naar je te luisteren.
Mishandeling
Soms wordt in een familie de persoon met de ZvH gewelddadig, of pleegt hij misbruik vanwege de symptomen van de ZvH. Die symptomen kunnen ervoor zorgen dat iemand met de ZvH lichamelijk of emotioneel geweld pleegt tegen anderen, waaronder jongeren. Dat kan een heel ingewikkelde situatie zijn, maar in deze situaties moet je altijd hulp zoeken bij je landelijke vereniging van de Ziekte van Huntington of de lokale autoriteiten zoals maatschappelijk werk. Het is belangrijk dat je altijd onthoudt dat het de ZvH is die ervoor zorgt dat die persoon zich zo gedraagt en niet de persoon zelf. Maar dat betekent nog niet dat je het maar over je heen moet laten gaan, of de persoon nu wel of niet de ZvH heeft. Zoek hulp; HDYO kan je in contact brengen met mensen die je kunnen helpen.
Als je iemand vertelt over het misbruik is het belangrijk dat je rekening houdt met vertrouwelijkheid. Soms is het zo dat wanneer een jongere tegen een hulpverlener zegt dat hij of zij mishandelt wordt, die hulpverlener andere hulpverleners op de hoogte moet stellen, afhankelijk van de privacyreglementen. Regels omtrent vertrouwelijkheid verschillen over de hele wereld, dus ga voor je met iemand gaat praten na hoe dat bij jouw hulpverlener is geregeld en zorg ervoor dat je je op je gemak voelt voor je over het misbruik vertelt.
HDYO wil graag www.thesite.org en www.childline.org.uk bedanken voor hun informatie over al deze onderwerpen en Childline in het bijzonder voor hun toestemming om enkele van hun video’s te gebruiken.